Gazi Üniversitesi Obitet dokümanıdır.
Kızılötesi uzaktan kumandalı kilitleme sisteminin başlıca parçaları
1. Kızıl ötesi verici
2. Kızıl ötesi alıcı ( modül içinde buna karşılık gelen yazlım dahildir)
Kızıl ötesi verici araç anahtarının içindedir. Vericideki iki düğme (açma/kapama) sistemin kilidinin açılmasına, tek kilitlemenin ve çift kilitlemenin çalıştırılmasına olanak sağlar.
Eğer, kızıl ötesi verici kızılötesi alıcıya yönlendirilir ve düğmelerden birine basılırsa, verici tarafından bir sinyal gönderilir. Bu sinyal kızıl ötesi alıcı tarafından alınır ve merkezi kilitleme modülüne aktarılır. Modül sinyali değerlendirir ve kilit motorları ile istenen kilit konumuna sağlar.
Sistem sürekli değişen bir kızılötesi kod ile çalışır. Yani sistemin her açılışı ve kapanışında yeni bir kod hesaplanır ve bir sonraki çalışmada bu yeni kod kullanılır. Dolayısıyla her hangi bir an da gönderilen şifreli sinyal (kod) bir tarayıcı tarafından kopyalansa bile bunun hiçbir önemi kalmamaktadır.
Her iki açma veya kapama işlemi arasında uzaktan kumanda 50 defadan fazla çalıştırılırsa, aracın kilidinin açılması için uzaktan kumanda iki kez çalıştırılmalıdır. İlk kez çalıştırıldığında modül, kodu alır ancak aracın kilidini açmaz. Çünkü bu kod modül tarafından hesaplanan matematiksel koda uygun değildir. İkinci defa çalıştırıldığında modül, logaritmaya göre bir sonraki kodu saptar ve aracın kilidini açar.
Doğru kullanıldığında, normal şartlarda verici ile alıcı arasındaki azami mesafe 5m’dir. Bu sistemde de diğer kapıların kilit durumunu etkilemeden bagaj kapağını anahtar yardımı ile açmak veya kapamak mümkündür.
4.4.1)Tek kilitlemeli merkezi kilit sisteminde, elektronik bir modüle gereksinim yoktur. Bu tür kilitleme sisteminde, iki dört veya beş adet birbirine bağlı kilit motoru, araç türüne bağlı olarak sistemi kilitler veya kilidi açar.
Ön kapı, anahtar kilit içerisinde çevrilerek mekanik olarak kilitlenir veya kilidi açılır. Kilit motoru kendisine mekanik olarak bağlı olan sürgü mekanizmasının konumunu da kilit konumu ile birlikte değiştirir.
4.4.1.1)Kilit motoru (tek kilitleme); Kilit motoruna bağlı bir sürgü, kilidin kilit yuvasına geçer. Bu sürgü kilit motoru mekanizmasındaki doğru akım motoruna bağlıdır. Kilit motoru çalıştırıldığında, sürgü ve dolayısıyla kilit kolu hareket eder. Bu işlem aracın gerekli yerlerinin kilitlenmesini veya açılmasını sağlar.
4.4.2)Çift kilitlemeli merkezi kilit sistemi, elektronik kontrol üniteli sistem tarafından yönetilmekte olup, anahtar kilit mekanizmasını açacak şekilde çevrilmesinden üç saniye içinde kilitleme işlemi gerçekleştirilir. Kısa bir süre sonra, merkezi kilit modülü kilit motoruna ek olarak takılmış bulunan motorları devreye sokar ve iç kapı kollarını kapı açma sisteminden ayırır.
4.4.2.1)Kilit motoru (çift kilitleme); Bu mekanizmada sürgü iki parçadan oluşur. Birinci parça sadece kapı dış kolunun kumandasında, ikinci parça ise kapı iç kolu içindir ve her iki parça farklı doğru akım motorları ile kontrol edilir. Bunu sebebi ise kapının içten yada dıştan (yetki dışı) açılmasını önlemektir.
Sadece bagaj kapağı anahtarla, sistem devrede olsa dahi bağımsız olarak açılabilir.
Kızıl ötesi kumanda kontrollü merkezi kilit sisteminin parçaları
4.4.3)Merkezi kilit modülü; dış görünüş itibariyle, araca takılan donanıma bağlı olarak parça numarası, etiket rengi, ve fiş adeti ile ayrılır.
Kızılötesi alıcının almış olduğu ve karesel voltaja çevirdiği sinyalleri değerlendirerek, kilit motorlarında uygun kilit konumunu saptar. Yani açma/kapama durumunu, gönderdiği komutlarla belirler.
Modülde bulunan otomatik test özelliği modülün elektrik giriş ve çıkış devrelerini kontrol eder bu nedenle otomatik test için özel bir test cihazına gerek yoktur.
4.4.4)Kızılötesi verici; Uzaktan kumanda merkezi kilit sisteminde kontak anahtarında bir kızılötesi verici bulunmaktadır.
Merkezi kilit, anahtar yuvasındaki iki buton ile kilitlenebilir, tek veya çift kilitleme sistemi devreye sokulabilir.
-“Açma” düğmesine basılarak sistemin kilidi açılır,
-“Kapama” düğmesine basılarak sistem tek kilitleme yapar,
-“Kapama” düğmesine iki kez basılırsa sistem çift kilitleme yapar.
Kızılötesi verici, kendi sistem fonksiyonları dışında, hırsızlık önleme sistemi için de uzaktan kumanda görevi görmektedir. Ayrıca, henüz kullanılmadan önce, aşağıda belirtildiği gibi merkezi kilit sistemi ile uyumlu hale getirilmesi gerekmektedir.
- Kontak anahtarının I konumuna alınır, yaklaşık 10sn sonra işlev göstergesi 5sn kadar yanmaya başlar. İşlev göstergesi yanarken kontak anahtarı “0” konumuna getirilir.
- Bu durumda merkezi kilit modülü yaklaşık 30sn süre ile tanıma kipinde kalacak ve gösterge lambası yanacaktır.
- Kızılötesi verici kızılötesi alıcıya yönlendirilerek iki butondan birine basılır. Vericideki gösterge lambası yanıp sönmeye başlayacaktır. Bu esnada, buton basılı iken diğer butona beş kez basılır.
- Buton bırakıldıktan sonra durum, verici üzerindeki ışığın beş kez yanıp sönmesiyle doğrulanacaktır.
- Bu aşamada kızılötesi verici rasgele bir kod oluşturur ve bu kodu merkezi kilit modülünün belleğine aktarır.
- 30sn sonra veya kontak kapatıldığında tanıma işlemi sona erer.
Tüm anahtarlar programlama kipinde programlanmalıdır. Her anahtar için 30sn ayrılmıştır ve her bir araç için en fazla dört anahtar programlanabilir.
1-Açma butonu, 2-Kapama butonu, 3-Sinyal Led' i
Şekil 4.35 Uzaktan kumandalı araç anahtarı
4.4.5)Kızılötesi alıcı; Kızılötesi alıcı kapı kolu yuvasındadır ve sadece kızılötesi ışınlara cevap verir. Gelen kızılötesi ışınları alır ve bunları karesel voltaja çevirir. Merkezi kilit modülü bu karesel voltajı değerlendirir ve kilit motorlarında uygun kilit konumunu saptar.
Şekil 4.36 Kapı kolundaki kızıl ötesi alıcı 1-Kızılötesi alıcı, 2-Kapı kolu alıcı gözü, 3-Enerji bağlantı jakı
Kızılötesi sistemden başka birde radyo frekanslı uzaktan kumandalı merkezi kilit sistemi kullanılmaktadır. Diğer sistemlerden farklılığı ise:
* Hızlı çalışan doğru akım kilit motorlarıdır. Bu motorların kutuplandırılmasının ters çevrilmesi dönüş yönünü saptar ve böylelikle kapatma açma işlemi yapılır.
* Kilit motorlarının kutuplandırılmasını, açma veya kapama anahtarının giriş sinyaline göre merkezi kilitleme modülü saptar. Bu ise merkezi kilit modülü olmadan kapatma sisteminin çalışmasının mümkün olmaması demektir.
Radyo frekanslı sistemde, güvenlik kodlu sinyalleri gönderebilmek için:
-“Kapatma” düğmesine basıldığında tek kilitleme,
-iki saniye içinde kapatma düğmesine iki kez basıldığında “çift kilitleme” devreye girer.
-“Açma” düğmesine bir kez basıldığında yalnız sürücü kapısı ve bagaj kapısı açılır.
-“Açma” düğmesine iki kez basıldığında tüm kilitler açılır.
Sistemin çalışması:
Uzaktan kumanda sinyali araç içindeki bir anten tarafından alınır ve merkezi kilit modülüne aktarılır. Bu aşamada modül içindeki elektronik değerlendirme devresi ilgili işlevin devreye girmesini sağlar. Yani kilit modülü “açma” ya da “kapama” işlemini gerçekleştirmek için kilit motorlarını kumanda eder.
Merkezi kilit sistemi, hırsızlık önleme alarm sistemi ve iç gözetleme alarm sistemiyle birlikte çalışmaktadır.
Kızılötesi uzaktan kumandalı kilitleme sisteminin başlıca parçaları
1. Kızıl ötesi verici
2. Kızıl ötesi alıcı ( modül içinde buna karşılık gelen yazlım dahildir)
Kızıl ötesi verici araç anahtarının içindedir. Vericideki iki düğme (açma/kapama) sistemin kilidinin açılmasına, tek kilitlemenin ve çift kilitlemenin çalıştırılmasına olanak sağlar.
Eğer, kızıl ötesi verici kızılötesi alıcıya yönlendirilir ve düğmelerden birine basılırsa, verici tarafından bir sinyal gönderilir. Bu sinyal kızıl ötesi alıcı tarafından alınır ve merkezi kilitleme modülüne aktarılır. Modül sinyali değerlendirir ve kilit motorları ile istenen kilit konumuna sağlar.
Sistem sürekli değişen bir kızılötesi kod ile çalışır. Yani sistemin her açılışı ve kapanışında yeni bir kod hesaplanır ve bir sonraki çalışmada bu yeni kod kullanılır. Dolayısıyla her hangi bir an da gönderilen şifreli sinyal (kod) bir tarayıcı tarafından kopyalansa bile bunun hiçbir önemi kalmamaktadır.
Her iki açma veya kapama işlemi arasında uzaktan kumanda 50 defadan fazla çalıştırılırsa, aracın kilidinin açılması için uzaktan kumanda iki kez çalıştırılmalıdır. İlk kez çalıştırıldığında modül, kodu alır ancak aracın kilidini açmaz. Çünkü bu kod modül tarafından hesaplanan matematiksel koda uygun değildir. İkinci defa çalıştırıldığında modül, logaritmaya göre bir sonraki kodu saptar ve aracın kilidini açar.
Doğru kullanıldığında, normal şartlarda verici ile alıcı arasındaki azami mesafe 5m’dir. Bu sistemde de diğer kapıların kilit durumunu etkilemeden bagaj kapağını anahtar yardımı ile açmak veya kapamak mümkündür.
4.4.1)Tek kilitlemeli merkezi kilit sisteminde, elektronik bir modüle gereksinim yoktur. Bu tür kilitleme sisteminde, iki dört veya beş adet birbirine bağlı kilit motoru, araç türüne bağlı olarak sistemi kilitler veya kilidi açar.
Ön kapı, anahtar kilit içerisinde çevrilerek mekanik olarak kilitlenir veya kilidi açılır. Kilit motoru kendisine mekanik olarak bağlı olan sürgü mekanizmasının konumunu da kilit konumu ile birlikte değiştirir.
4.4.1.1)Kilit motoru (tek kilitleme); Kilit motoruna bağlı bir sürgü, kilidin kilit yuvasına geçer. Bu sürgü kilit motoru mekanizmasındaki doğru akım motoruna bağlıdır. Kilit motoru çalıştırıldığında, sürgü ve dolayısıyla kilit kolu hareket eder. Bu işlem aracın gerekli yerlerinin kilitlenmesini veya açılmasını sağlar.
4.4.2)Çift kilitlemeli merkezi kilit sistemi, elektronik kontrol üniteli sistem tarafından yönetilmekte olup, anahtar kilit mekanizmasını açacak şekilde çevrilmesinden üç saniye içinde kilitleme işlemi gerçekleştirilir. Kısa bir süre sonra, merkezi kilit modülü kilit motoruna ek olarak takılmış bulunan motorları devreye sokar ve iç kapı kollarını kapı açma sisteminden ayırır.
4.4.2.1)Kilit motoru (çift kilitleme); Bu mekanizmada sürgü iki parçadan oluşur. Birinci parça sadece kapı dış kolunun kumandasında, ikinci parça ise kapı iç kolu içindir ve her iki parça farklı doğru akım motorları ile kontrol edilir. Bunu sebebi ise kapının içten yada dıştan (yetki dışı) açılmasını önlemektir.
Sadece bagaj kapağı anahtarla, sistem devrede olsa dahi bağımsız olarak açılabilir.
Kızıl ötesi kumanda kontrollü merkezi kilit sisteminin parçaları
4.4.3)Merkezi kilit modülü; dış görünüş itibariyle, araca takılan donanıma bağlı olarak parça numarası, etiket rengi, ve fiş adeti ile ayrılır.
Kızılötesi alıcının almış olduğu ve karesel voltaja çevirdiği sinyalleri değerlendirerek, kilit motorlarında uygun kilit konumunu saptar. Yani açma/kapama durumunu, gönderdiği komutlarla belirler.
Modülde bulunan otomatik test özelliği modülün elektrik giriş ve çıkış devrelerini kontrol eder bu nedenle otomatik test için özel bir test cihazına gerek yoktur.
4.4.4)Kızılötesi verici; Uzaktan kumanda merkezi kilit sisteminde kontak anahtarında bir kızılötesi verici bulunmaktadır.
Merkezi kilit, anahtar yuvasındaki iki buton ile kilitlenebilir, tek veya çift kilitleme sistemi devreye sokulabilir.
-“Açma” düğmesine basılarak sistemin kilidi açılır,
-“Kapama” düğmesine basılarak sistem tek kilitleme yapar,
-“Kapama” düğmesine iki kez basılırsa sistem çift kilitleme yapar.
Kızılötesi verici, kendi sistem fonksiyonları dışında, hırsızlık önleme sistemi için de uzaktan kumanda görevi görmektedir. Ayrıca, henüz kullanılmadan önce, aşağıda belirtildiği gibi merkezi kilit sistemi ile uyumlu hale getirilmesi gerekmektedir.
- Kontak anahtarının I konumuna alınır, yaklaşık 10sn sonra işlev göstergesi 5sn kadar yanmaya başlar. İşlev göstergesi yanarken kontak anahtarı “0” konumuna getirilir.
- Bu durumda merkezi kilit modülü yaklaşık 30sn süre ile tanıma kipinde kalacak ve gösterge lambası yanacaktır.
- Kızılötesi verici kızılötesi alıcıya yönlendirilerek iki butondan birine basılır. Vericideki gösterge lambası yanıp sönmeye başlayacaktır. Bu esnada, buton basılı iken diğer butona beş kez basılır.
- Buton bırakıldıktan sonra durum, verici üzerindeki ışığın beş kez yanıp sönmesiyle doğrulanacaktır.
- Bu aşamada kızılötesi verici rasgele bir kod oluşturur ve bu kodu merkezi kilit modülünün belleğine aktarır.
- 30sn sonra veya kontak kapatıldığında tanıma işlemi sona erer.
Tüm anahtarlar programlama kipinde programlanmalıdır. Her anahtar için 30sn ayrılmıştır ve her bir araç için en fazla dört anahtar programlanabilir.
1-Açma butonu, 2-Kapama butonu, 3-Sinyal Led' i
Şekil 4.35 Uzaktan kumandalı araç anahtarı
4.4.5)Kızılötesi alıcı; Kızılötesi alıcı kapı kolu yuvasındadır ve sadece kızılötesi ışınlara cevap verir. Gelen kızılötesi ışınları alır ve bunları karesel voltaja çevirir. Merkezi kilit modülü bu karesel voltajı değerlendirir ve kilit motorlarında uygun kilit konumunu saptar.
Şekil 4.36 Kapı kolundaki kızıl ötesi alıcı 1-Kızılötesi alıcı, 2-Kapı kolu alıcı gözü, 3-Enerji bağlantı jakı
Kızılötesi sistemden başka birde radyo frekanslı uzaktan kumandalı merkezi kilit sistemi kullanılmaktadır. Diğer sistemlerden farklılığı ise:
* Hızlı çalışan doğru akım kilit motorlarıdır. Bu motorların kutuplandırılmasının ters çevrilmesi dönüş yönünü saptar ve böylelikle kapatma açma işlemi yapılır.
* Kilit motorlarının kutuplandırılmasını, açma veya kapama anahtarının giriş sinyaline göre merkezi kilitleme modülü saptar. Bu ise merkezi kilit modülü olmadan kapatma sisteminin çalışmasının mümkün olmaması demektir.
Radyo frekanslı sistemde, güvenlik kodlu sinyalleri gönderebilmek için:
-“Kapatma” düğmesine basıldığında tek kilitleme,
-iki saniye içinde kapatma düğmesine iki kez basıldığında “çift kilitleme” devreye girer.
-“Açma” düğmesine bir kez basıldığında yalnız sürücü kapısı ve bagaj kapısı açılır.
-“Açma” düğmesine iki kez basıldığında tüm kilitler açılır.
Sistemin çalışması:
Uzaktan kumanda sinyali araç içindeki bir anten tarafından alınır ve merkezi kilit modülüne aktarılır. Bu aşamada modül içindeki elektronik değerlendirme devresi ilgili işlevin devreye girmesini sağlar. Yani kilit modülü “açma” ya da “kapama” işlemini gerçekleştirmek için kilit motorlarını kumanda eder.
Merkezi kilit sistemi, hırsızlık önleme alarm sistemi ve iç gözetleme alarm sistemiyle birlikte çalışmaktadır.