10.01.2012, 14:07
Arkadaşlar skodam.com dan onurçelikörs kullanıcısından alıntı yaptığım bu paylaşımı sizlere sunuyorum.
LPG AYARI
Öncelikle arabanın motorunu çalıştıralım. Ve motor tamamen jikleden çıkana ve normal çalışma sıcaklığına ulaşana kadar bekleyelim. Bir hususu şimdiden belirtmeyi faydalı buluyorum LPG ayarımızı yaparken fan açıldığında devrin düşmesi ve motorda titreme olması normaldir, fan çalışırken LPG ayarımızı oynatmayıp kapanana kadar beklemek ve ayara devam etmek daha doğru olur.
Temelde LPG ayarımızı LPG regülatöründeki pirinç vida, plastiik vida ve LPG hortumundaki vida olmak üzere 3 vidadan yapacağız. Regülatördeki vidaların görünümleri aşağıdaki gibi.
Resimde görülen drain tapasıyla bizim ayarda bir işimiz yok. Hortum üzerindeki ayar vanasıda aşağıdaki görünen resimdeki vanalara benzer bir yapıda.
Öncelikle bu vana ve vidaların işlevlerine değinmek istiyorum.
1- Regülatör üzerindeki pirinç vida, ilk çalışma, rolanti vs. gibi durumlarda bize fazladan lpg sağlayan bir vida motor çalışırken çevirdiğinizde bir etkisi olmayabilir. Ancak stop ettikten sonra tekrar motoru çalıştırırken kolay çalışması üzerinde etkisi var. Fazla açılırsa yakıtı arttırıcı etkisi olacaktır.
2- Regülatör üzerindeki plastik LPG ayar vidası, esas LPG ayarımızı yapacağımız vida ancak kıstıkça az yakarım, açtıkça çok yakarım gibi bir kanı oluşmamalıdır. Diğer ayarları değiştirmeden ve hava girişini düzeltmeden tek başına onu oynatmanız kısarak yakıtı azaltmayacağı gibi, çekişi düşürerek daha fazla gaza basmanıza neden olarak daha çok yakmanıza da sebep olabilir.
3- LPG hortumu üzerindeki plastik vana, aslında maksimum gaz ayarını yapmanızı sağlıyor. Yüksek devirlere motoru çıkardığınız zaman LPG nin belirli bir seviyeden daha fazla verilmemesini sağlamakta. Bir nevi verilebilecek maksimum gaz seviyesini ayarlıyor diyebiliriz. Tek başına kısmış olmamız yakıt sarfiyatına önemli bir katkıda bulunmayacaktır. Ve aracın belli devirlerin üzerine çıkmasını önleyecek (örneğin rolantide 6000 d/d gibi veya yolculukta 4000d/d gibi) ve çekişini düşürecektir.
Temel LPG ayarını yapacağımız vida 2 numaradaki regülatör üzerindeki plastik vida olacak ancak bunu doğru ayarayabilmemiz için öncelikle diğer vidaların ayara etkilerini ortadan kaldırmamız gerekiyor. Bunun için öncekle 3 numaradaki LPG hortumu üzerindeki plastik vanayı sonuna kadar açıyoruz (çok fazlada açarsak vida olduğu için yerinden çıkabilir yerinden çıkmayacak şekilde yeterince gevşetilmesi kafidir). Eğer bu vidayı açarken rolanti bozulup araç stop etme seviyesine gelirse regülatör üzerindeki plastik vidayı sıkmayı veya açmayı deneyin aracın stop etmesini önleyin. Bu şekilde stop etmesini önleye önleye devam edin bir yerden sonra zaten ne kadar açsanızda hortumdaki vidanın bir etkisi olmadığını göreceksiniz işte yeterince açmış oldunuz. Artık LPG ayarımıza hortumdaki vidanın bir etkisi kalmadı.
Şimdi LPG regülatörü üzerindeki pirinç renkli vidayı sonuna kadar sıkalım, büyük ihtimalle çalışma üzerinde fazla bir etkisi olmayacak.
Şimdi diğer 2 vidayı etkisiz hale getirdiğimize göre artık esas LPG ayarımıza geçebiliriz. Regülatör üzerindeki plastik LPG ayar vidamızı sağa ve sola çevirerek motorumuzun rolantide en yüksek çalıştığı deviri buluyoruz. Vidayı gereginden fazla veya az açtığınızda devir düşecek tam ideal noktasında ise devir en yüksek halini bulacak. Diyelim ki 1500 devirde en yüksek devri buldunuz, rolanti için fazla diye düşünmeyin bu noktada bırakın.
Eğer 1500 devir gibi yüksek bir devirde motor çalışıyorsa elinize düz uçlu küçük bir tornavida alıp kaputun sol tarafına gelin ve karbüratöre yaklaşın, karbüratörün arkasında gaz gelinin girdiği yerin arka tarafında bir vida var. O vidayı oynatarak rolantiyi 900-1000 devir aralığına getirin.
Şimdi LPG hortumunun üzerindeki vananın ayarına geçebiliriz. Bu vanayı rolantinin ilk düşmeye başladığı noktaya kadar sıkın. Gaz telini çekip motorun ivmelenmesini ve maksimum devrini kontrol edin (maksimum devir diye 8000 d/d ya çıkmaya çalışmanıza gerek yok gaza basınca motor iyi bir ivmelenmeyle 5500-6000 d/d yı geçiyorsa bizim için yeterlidir, sonuçta yarışlara katılmayacağız ekonomi yapmaya çalışıyoruz). Eğer ivmelenme ve devir yetersiz gelirse vanamızı biraz açabiliriz. Benim tavsiyem örneğin motoru bir önceki aşamada rolantide 1000 devir ayarlamışsak bu aşamada bu vanadan 900-950 devire kısıp bırakırsak genellikle maksimum gazda 5000 d/d görecek şekilde ayarlamış oluyoruz. Bence yeterli bir ayar ve ilk çalışmada daha rahat bir çalışma sağlıyor.
Son olarak artık regülatör üzerindeki pirinç vidanın ayarına geçebiliriz. Temel olarak ne işe yaradığından daha önce bahsetmiştik ve önceki aşamalarda bu vidamızı sonuna kadar sıkmıştık. Şimdi bu vidamızı sonuna kadar kısık halinden itibaren 1,5-2 tur kadar açıyoruz (kendi regülatörüm lovato marka diğer markalarda bu miktar değişsebilir). Ve motorumuzu stop edip tekrar çalıştırma denemeleri yapıyoruz. Bu vidayı sağa sola oynatarak tabiri caizse motorumuzun yarım marşta çalıştığı yeri bulup bırakıyoruz.
LPG ayarımız bitti. Herşeyi doğru olarak yaptığınızın sağlaması için eksozumuzdan gelen su damlacıklarına, eksoz gazının rengine ve gaz çıkış şiddetine bakabiliriz. Eğer rolantide damla damla eksozdan su geliyorsa, fan çalışmazken eksozdan renksiz duman çıkıyorsa (soğuk havalarda çıkan buhar hariç), eksozun üfleme şiddeti iyiyse ve motor titremeden çalışıyorsa iyi bir ayar yaptık. Ancak bu ayarın iyi olması çok az yakacağınız veya aracınızın çok iyi çekiş gücünde olacağı anlamına gelmiyor. Hava ve lpg karışım oranlarını güzel tutturduğumuzun bir göstergesi olabilir. Eğer çekiş gücü yetersiz geliyorsa pet şişemizi kesip deldiğimiz aşamaya geri dönüp deliği büyültmeyi deneyebilirsiniz veya motorun ivmelenmesi ve gücü rolantide iyi olup ancak yola çıkınca stop edecek gibi oluyorsa pet şişenin deliğini ufaltabilirsiniz. Çünkü motorun hava filtresi girişi dışında örneğin kalbüratör alt takozundan veya hava filtresi kapağı etrafından hava alıyor olması bu deliğin büyüklüğünü değiştirecektir. Pet şişemizin deliğinin büyüklüğünü değiştirdiğimizde hava oranı değişeceği için bütün yaptığımız ayar bozuacağı için tekrardan bütün ayarlarımızı değiştirmemiz gerekecektir.
LPG AYARI
Öncelikle arabanın motorunu çalıştıralım. Ve motor tamamen jikleden çıkana ve normal çalışma sıcaklığına ulaşana kadar bekleyelim. Bir hususu şimdiden belirtmeyi faydalı buluyorum LPG ayarımızı yaparken fan açıldığında devrin düşmesi ve motorda titreme olması normaldir, fan çalışırken LPG ayarımızı oynatmayıp kapanana kadar beklemek ve ayara devam etmek daha doğru olur.
Temelde LPG ayarımızı LPG regülatöründeki pirinç vida, plastiik vida ve LPG hortumundaki vida olmak üzere 3 vidadan yapacağız. Regülatördeki vidaların görünümleri aşağıdaki gibi.
Resimde görülen drain tapasıyla bizim ayarda bir işimiz yok. Hortum üzerindeki ayar vanasıda aşağıdaki görünen resimdeki vanalara benzer bir yapıda.
Öncelikle bu vana ve vidaların işlevlerine değinmek istiyorum.
1- Regülatör üzerindeki pirinç vida, ilk çalışma, rolanti vs. gibi durumlarda bize fazladan lpg sağlayan bir vida motor çalışırken çevirdiğinizde bir etkisi olmayabilir. Ancak stop ettikten sonra tekrar motoru çalıştırırken kolay çalışması üzerinde etkisi var. Fazla açılırsa yakıtı arttırıcı etkisi olacaktır.
2- Regülatör üzerindeki plastik LPG ayar vidası, esas LPG ayarımızı yapacağımız vida ancak kıstıkça az yakarım, açtıkça çok yakarım gibi bir kanı oluşmamalıdır. Diğer ayarları değiştirmeden ve hava girişini düzeltmeden tek başına onu oynatmanız kısarak yakıtı azaltmayacağı gibi, çekişi düşürerek daha fazla gaza basmanıza neden olarak daha çok yakmanıza da sebep olabilir.
3- LPG hortumu üzerindeki plastik vana, aslında maksimum gaz ayarını yapmanızı sağlıyor. Yüksek devirlere motoru çıkardığınız zaman LPG nin belirli bir seviyeden daha fazla verilmemesini sağlamakta. Bir nevi verilebilecek maksimum gaz seviyesini ayarlıyor diyebiliriz. Tek başına kısmış olmamız yakıt sarfiyatına önemli bir katkıda bulunmayacaktır. Ve aracın belli devirlerin üzerine çıkmasını önleyecek (örneğin rolantide 6000 d/d gibi veya yolculukta 4000d/d gibi) ve çekişini düşürecektir.
Temel LPG ayarını yapacağımız vida 2 numaradaki regülatör üzerindeki plastik vida olacak ancak bunu doğru ayarayabilmemiz için öncelikle diğer vidaların ayara etkilerini ortadan kaldırmamız gerekiyor. Bunun için öncekle 3 numaradaki LPG hortumu üzerindeki plastik vanayı sonuna kadar açıyoruz (çok fazlada açarsak vida olduğu için yerinden çıkabilir yerinden çıkmayacak şekilde yeterince gevşetilmesi kafidir). Eğer bu vidayı açarken rolanti bozulup araç stop etme seviyesine gelirse regülatör üzerindeki plastik vidayı sıkmayı veya açmayı deneyin aracın stop etmesini önleyin. Bu şekilde stop etmesini önleye önleye devam edin bir yerden sonra zaten ne kadar açsanızda hortumdaki vidanın bir etkisi olmadığını göreceksiniz işte yeterince açmış oldunuz. Artık LPG ayarımıza hortumdaki vidanın bir etkisi kalmadı.
Şimdi LPG regülatörü üzerindeki pirinç renkli vidayı sonuna kadar sıkalım, büyük ihtimalle çalışma üzerinde fazla bir etkisi olmayacak.
Şimdi diğer 2 vidayı etkisiz hale getirdiğimize göre artık esas LPG ayarımıza geçebiliriz. Regülatör üzerindeki plastik LPG ayar vidamızı sağa ve sola çevirerek motorumuzun rolantide en yüksek çalıştığı deviri buluyoruz. Vidayı gereginden fazla veya az açtığınızda devir düşecek tam ideal noktasında ise devir en yüksek halini bulacak. Diyelim ki 1500 devirde en yüksek devri buldunuz, rolanti için fazla diye düşünmeyin bu noktada bırakın.
Eğer 1500 devir gibi yüksek bir devirde motor çalışıyorsa elinize düz uçlu küçük bir tornavida alıp kaputun sol tarafına gelin ve karbüratöre yaklaşın, karbüratörün arkasında gaz gelinin girdiği yerin arka tarafında bir vida var. O vidayı oynatarak rolantiyi 900-1000 devir aralığına getirin.
Şimdi LPG hortumunun üzerindeki vananın ayarına geçebiliriz. Bu vanayı rolantinin ilk düşmeye başladığı noktaya kadar sıkın. Gaz telini çekip motorun ivmelenmesini ve maksimum devrini kontrol edin (maksimum devir diye 8000 d/d ya çıkmaya çalışmanıza gerek yok gaza basınca motor iyi bir ivmelenmeyle 5500-6000 d/d yı geçiyorsa bizim için yeterlidir, sonuçta yarışlara katılmayacağız ekonomi yapmaya çalışıyoruz). Eğer ivmelenme ve devir yetersiz gelirse vanamızı biraz açabiliriz. Benim tavsiyem örneğin motoru bir önceki aşamada rolantide 1000 devir ayarlamışsak bu aşamada bu vanadan 900-950 devire kısıp bırakırsak genellikle maksimum gazda 5000 d/d görecek şekilde ayarlamış oluyoruz. Bence yeterli bir ayar ve ilk çalışmada daha rahat bir çalışma sağlıyor.
Son olarak artık regülatör üzerindeki pirinç vidanın ayarına geçebiliriz. Temel olarak ne işe yaradığından daha önce bahsetmiştik ve önceki aşamalarda bu vidamızı sonuna kadar sıkmıştık. Şimdi bu vidamızı sonuna kadar kısık halinden itibaren 1,5-2 tur kadar açıyoruz (kendi regülatörüm lovato marka diğer markalarda bu miktar değişsebilir). Ve motorumuzu stop edip tekrar çalıştırma denemeleri yapıyoruz. Bu vidayı sağa sola oynatarak tabiri caizse motorumuzun yarım marşta çalıştığı yeri bulup bırakıyoruz.
LPG ayarımız bitti. Herşeyi doğru olarak yaptığınızın sağlaması için eksozumuzdan gelen su damlacıklarına, eksoz gazının rengine ve gaz çıkış şiddetine bakabiliriz. Eğer rolantide damla damla eksozdan su geliyorsa, fan çalışmazken eksozdan renksiz duman çıkıyorsa (soğuk havalarda çıkan buhar hariç), eksozun üfleme şiddeti iyiyse ve motor titremeden çalışıyorsa iyi bir ayar yaptık. Ancak bu ayarın iyi olması çok az yakacağınız veya aracınızın çok iyi çekiş gücünde olacağı anlamına gelmiyor. Hava ve lpg karışım oranlarını güzel tutturduğumuzun bir göstergesi olabilir. Eğer çekiş gücü yetersiz geliyorsa pet şişemizi kesip deldiğimiz aşamaya geri dönüp deliği büyültmeyi deneyebilirsiniz veya motorun ivmelenmesi ve gücü rolantide iyi olup ancak yola çıkınca stop edecek gibi oluyorsa pet şişenin deliğini ufaltabilirsiniz. Çünkü motorun hava filtresi girişi dışında örneğin kalbüratör alt takozundan veya hava filtresi kapağı etrafından hava alıyor olması bu deliğin büyüklüğünü değiştirecektir. Pet şişemizin deliğinin büyüklüğünü değiştirdiğimizde hava oranı değişeceği için bütün yaptığımız ayar bozuacağı için tekrardan bütün ayarlarımızı değiştirmemiz gerekecektir.
