12.06.2010, 11:21
Hasan Can-Murat 124/131 Tamir ve Bakım Kitabından alınmıştır.
İhmallerin Bebep Olduğu Fazla Sarfiyat:
-Lastik hava basınçları: İyi şişirilmemiş lastikler sürtünme ve dönme direncini artırdığı için her on litre sarfiyatta dört kilometre daha az mesafe yapmasına sebep olur. Normalde 110 kilometre yapması gereken araç 107 kilometre yol yapar. Ayrıca normal şişirilmiş lastiğe göre iki kat daha fazla aşınır. Bunun yanında lastik çok çabuk ısınarak patlayabilir.
-Bujiler: Her arızalı buji, gidilecek mesafeyi %10 kadar azaltır. 110km yol yapması gereken araç 99 km yol yapar. Bir yılda 20000km yol yapılıyorsa arızalı bir bujiyle 18000km yol yapılır. Senede kaybedilecek parayla araca 20 takım civarı buji alınabilir.
-Platin ve avans ayarı: Yeni platin ve doğru avans çekişi artırmanın yanısıra yakıtı da düşürür.
-Elektrik sistemi: Arızalı bir akü veya sistemdeki kaçak, yeni buji, platin ve doğru avansa rağmen sarfiyatı azaltmaz.
-Benzin boruları: Sızıntı, yakıt kaybının yanında yangın tehlikesini de beraberinde getirir.
-Bozuk jikle: Tam açılmayan jikle fazla sarfiyata neden olur. Yaklaşık olarak %30 oranında faha fazla sarfiyat gerçekleşir. Motor boğulur, aşınma hızlanır.
-Hava Filtresi: Motorun sarfettiği bir litre benzine karşın filtreden 8200litre hava geçmesi gerekir. Kirli filtre sarfiyatı %10 kadar artırır. Çok tozlu yollarda filtre değişimi tavsiye edilen kilometreden önce yapılabilir veya basınçlı hava tutulabilir.
-Egzoz dumanı: Mavi duman yağ yakmaya, siyah duman zengin karışıma işarettir. Her iki durum da fazla sarfiyata neden olur.
Kullanıcının Neden Olduğu Fazla Sarfiyat:
-Rölantide motor ısıtma: Uzun süre rölantide motor ısıtılmamalıdır. Sarfiyatın yanında motorun kurum bağlaması ihtimali de vardır.
-İlk kalkış: Ani ve hızlı kalkışlar dört kat daha fazla tüketime neden olur.
-Vites değişimleri: Birinci viteste ihtiyaçtan fazla gidilmesi, ikinci vitese oranla %30 fazla sarfiyata; ikinci viteste fazla gidilmesi de üçüncü vitese oranla %15 fazla sarfiyata sebep olur.
-Uzun duruşlar: Motorun bir dakika rölantide çalışması, motorun marşa basılarak çalıştırılmasında harcanan yakıttan daha fazladır. Bir daikadan uzun süreli duruşlarda kontak kapatılabilir.
-Gaz vermek: Gaz verildiğinde kapış pompasından bir miktar yakıt gönderilir. Bu da tüketimi artırır. Gaz pedalı nazikçe kullanıldığında bu sorun aşılabilir.
-Şerit değişimi: Devamlı şerit tüketimi artıracağı gibi trafiğin akışını da bozar.
-Viraj alımı: Viraja uygun hızla girildiğinde frene gerek kalmaz ve virajdan çıkışlarda gaza yüklenmeye gerek kalmaz.
-Rampa tırmanışlarda gereksiz yere gaza basılmamalıdır. Gerekirse vites küçültülebilir. Tırmanışta kaybedilen hız inillerde kazanılabilir.
-Patinaj: Karda teker izlerinde patinaja düşülürse torku düşürmek için ikinci vitesle kalkış yapılabilir.
-Uygun vites-devir: Torkun yüksek olduğu devirler en ekonomik devirlerdir. Aile otomobillerinde 3000devir civarı torkun uygun olduğu devirlerdir. Buna göre 50km/h süratte gidilirken 2. veya 3. vites tercih edilebilir.
-Aşırı hız: Bir noktadan sonra aracın rüzgara karşı direnci artacağı için yakıt tüketimi artar.
Uygun Olmayan Kullanma Şartları:
-Şehir içi trafik yoğunluğu: Öndeki araçla arada mesafe bırakılırsa sürekli dur-kalk yapmaya gerek kalmaz.
-Soğuk hava: Motor yağı kalın olduğu için motorda direnç oluştırır ve tüketim artar.
-Kar, çamur gibi hava şartları: Dönme direncini etkiler.
-Dağ yolları: Çok fazla vites değişimi yapıldığı için tüketimi artırır.
Aracın Sebebiyet Verdiği Fazla Sarfiyat
-Fazla yükleme: 100kg yük her 100km başına 0.5-1litre fazla yakıt demektir.
-Rot ayarı ve lastikler: Bozuk rot ayarı lastikleri aşındırdığı gibi tüketimi de artırır. Aracın bir tarafa çekmesiyle kendini belli eder. Ani duruşlardan, kaldırım kenarlarına çarpmaktan ve kasislerden kaçınılmalıdır.
-Fren balataları: Sürtünen balatalar dönme direncini artırarak fazla tüketime neden olur.
-El freni: Ayarsız el freni sıkı olduğunda tekerlerin dönme direncini artırır, sıkmadığında aracın sabitlenmesine engel olur.
-Lastik profilleri: Örneğin kar lastiği dönme direncini artırır.
Motorun Sebep Olduğu Faktörler:
-Yeni motor: Parçaların alışarak en verimli gücüne ve tüketimine ulaşması için 10000km yapması gerekir.
-Yüksek rölanti: Fren ve gaz pedalına basılmadığında araç kendi kendine 10-12km/h süratte ilerleyebiliyorsa rölanti doğrudur. Daha süratliyse rölanti yüksektir.
-Karbüratör: Benzin kusması tüketimi artırır, yangın tehlikesi vardır ve motor aşıntısını hızlandırır.
-Benzin kokusu: Yüksek basınçlı benzin otomatiği tüketimi artırır.
-Soğutma sistemi: Motor çok düşük ve çok yüksek sıcaklıklar arasında çalıştığı vakit fazla yakıt tüketir. Mevsim değişimlerinde soğutma suyu kontrol edilmedli, uygun miktarda alüminyuma zarar vermeyen antifriz ilave edilmelidir.
-Termostat: Motorun randımanlı çalışmasını sağlar, motor kısa zamanda çalışma sıcaklığına ulaştığı için tüketim azalır.
-Motor aşıntısı: kaçıran subaplar, silindir, segman, piston aşınmasından kaynaklı düşük kompresyon gibi sebeplerden ötürü çekiş düşer ve tüketim artar.
İhmallerin Bebep Olduğu Fazla Sarfiyat:
-Lastik hava basınçları: İyi şişirilmemiş lastikler sürtünme ve dönme direncini artırdığı için her on litre sarfiyatta dört kilometre daha az mesafe yapmasına sebep olur. Normalde 110 kilometre yapması gereken araç 107 kilometre yol yapar. Ayrıca normal şişirilmiş lastiğe göre iki kat daha fazla aşınır. Bunun yanında lastik çok çabuk ısınarak patlayabilir.
-Bujiler: Her arızalı buji, gidilecek mesafeyi %10 kadar azaltır. 110km yol yapması gereken araç 99 km yol yapar. Bir yılda 20000km yol yapılıyorsa arızalı bir bujiyle 18000km yol yapılır. Senede kaybedilecek parayla araca 20 takım civarı buji alınabilir.
-Platin ve avans ayarı: Yeni platin ve doğru avans çekişi artırmanın yanısıra yakıtı da düşürür.
-Elektrik sistemi: Arızalı bir akü veya sistemdeki kaçak, yeni buji, platin ve doğru avansa rağmen sarfiyatı azaltmaz.
-Benzin boruları: Sızıntı, yakıt kaybının yanında yangın tehlikesini de beraberinde getirir.
-Bozuk jikle: Tam açılmayan jikle fazla sarfiyata neden olur. Yaklaşık olarak %30 oranında faha fazla sarfiyat gerçekleşir. Motor boğulur, aşınma hızlanır.
-Hava Filtresi: Motorun sarfettiği bir litre benzine karşın filtreden 8200litre hava geçmesi gerekir. Kirli filtre sarfiyatı %10 kadar artırır. Çok tozlu yollarda filtre değişimi tavsiye edilen kilometreden önce yapılabilir veya basınçlı hava tutulabilir.
-Egzoz dumanı: Mavi duman yağ yakmaya, siyah duman zengin karışıma işarettir. Her iki durum da fazla sarfiyata neden olur.
Kullanıcının Neden Olduğu Fazla Sarfiyat:
-Rölantide motor ısıtma: Uzun süre rölantide motor ısıtılmamalıdır. Sarfiyatın yanında motorun kurum bağlaması ihtimali de vardır.
-İlk kalkış: Ani ve hızlı kalkışlar dört kat daha fazla tüketime neden olur.
-Vites değişimleri: Birinci viteste ihtiyaçtan fazla gidilmesi, ikinci vitese oranla %30 fazla sarfiyata; ikinci viteste fazla gidilmesi de üçüncü vitese oranla %15 fazla sarfiyata sebep olur.
-Uzun duruşlar: Motorun bir dakika rölantide çalışması, motorun marşa basılarak çalıştırılmasında harcanan yakıttan daha fazladır. Bir daikadan uzun süreli duruşlarda kontak kapatılabilir.
-Gaz vermek: Gaz verildiğinde kapış pompasından bir miktar yakıt gönderilir. Bu da tüketimi artırır. Gaz pedalı nazikçe kullanıldığında bu sorun aşılabilir.
-Şerit değişimi: Devamlı şerit tüketimi artıracağı gibi trafiğin akışını da bozar.
-Viraj alımı: Viraja uygun hızla girildiğinde frene gerek kalmaz ve virajdan çıkışlarda gaza yüklenmeye gerek kalmaz.
-Rampa tırmanışlarda gereksiz yere gaza basılmamalıdır. Gerekirse vites küçültülebilir. Tırmanışta kaybedilen hız inillerde kazanılabilir.
-Patinaj: Karda teker izlerinde patinaja düşülürse torku düşürmek için ikinci vitesle kalkış yapılabilir.
-Uygun vites-devir: Torkun yüksek olduğu devirler en ekonomik devirlerdir. Aile otomobillerinde 3000devir civarı torkun uygun olduğu devirlerdir. Buna göre 50km/h süratte gidilirken 2. veya 3. vites tercih edilebilir.
-Aşırı hız: Bir noktadan sonra aracın rüzgara karşı direnci artacağı için yakıt tüketimi artar.
Uygun Olmayan Kullanma Şartları:
-Şehir içi trafik yoğunluğu: Öndeki araçla arada mesafe bırakılırsa sürekli dur-kalk yapmaya gerek kalmaz.
-Soğuk hava: Motor yağı kalın olduğu için motorda direnç oluştırır ve tüketim artar.
-Kar, çamur gibi hava şartları: Dönme direncini etkiler.
-Dağ yolları: Çok fazla vites değişimi yapıldığı için tüketimi artırır.
Aracın Sebebiyet Verdiği Fazla Sarfiyat
-Fazla yükleme: 100kg yük her 100km başına 0.5-1litre fazla yakıt demektir.
-Rot ayarı ve lastikler: Bozuk rot ayarı lastikleri aşındırdığı gibi tüketimi de artırır. Aracın bir tarafa çekmesiyle kendini belli eder. Ani duruşlardan, kaldırım kenarlarına çarpmaktan ve kasislerden kaçınılmalıdır.
-Fren balataları: Sürtünen balatalar dönme direncini artırarak fazla tüketime neden olur.
-El freni: Ayarsız el freni sıkı olduğunda tekerlerin dönme direncini artırır, sıkmadığında aracın sabitlenmesine engel olur.
-Lastik profilleri: Örneğin kar lastiği dönme direncini artırır.
Motorun Sebep Olduğu Faktörler:
-Yeni motor: Parçaların alışarak en verimli gücüne ve tüketimine ulaşması için 10000km yapması gerekir.
-Yüksek rölanti: Fren ve gaz pedalına basılmadığında araç kendi kendine 10-12km/h süratte ilerleyebiliyorsa rölanti doğrudur. Daha süratliyse rölanti yüksektir.
-Karbüratör: Benzin kusması tüketimi artırır, yangın tehlikesi vardır ve motor aşıntısını hızlandırır.
-Benzin kokusu: Yüksek basınçlı benzin otomatiği tüketimi artırır.
-Soğutma sistemi: Motor çok düşük ve çok yüksek sıcaklıklar arasında çalıştığı vakit fazla yakıt tüketir. Mevsim değişimlerinde soğutma suyu kontrol edilmedli, uygun miktarda alüminyuma zarar vermeyen antifriz ilave edilmelidir.
-Termostat: Motorun randımanlı çalışmasını sağlar, motor kısa zamanda çalışma sıcaklığına ulaştığı için tüketim azalır.
-Motor aşıntısı: kaçıran subaplar, silindir, segman, piston aşınmasından kaynaklı düşük kompresyon gibi sebeplerden ötürü çekiş düşer ve tüketim artar.
